Eksmisja z mieszkania to procedura nakazująca opuszczenie i opróżnienie lokalu mieszkalnego. Może być zarządzona przez komornika na wniosek właściciela mieszkania lub gminy, gdy lokator zalega z opłatami lub narusza warunki najmu. W artykule wyjaśnimy, ile trwa standardowa procedura eksmisyjna, jakie są kluczowe terminy i etapy tego procesu. Przedstawimy również sytuacje, kiedy przysługuje lokal socjalny oraz jakie konsekwencje niesie ze sobą egzekucja komornicza.
Kluczowe wnioski:- Eksmisja jest ostatecznością, wcześniej wzywa się do dobrowolnej wyprowadzki.
- Z reguły proces od wniosku do eksmisji trwa od 6 miesięcy do 2 lat.
- Na eksmisję bez prawa do lokalu socjalnego narażone są osoby, które weszły do lokalu nielegalnie.
- Po eksmisji rzeczy trafiają do magazynu lub na koszt dłużnika są wyrzucane.
- Osobom eksmitowanym bez prawa do lokalu grozi bezdomność.
Jak długo trwa eksmisja z mieszkania komunalnego?
Eksmisja z lokalu komunalnego jest procesem administracyjnym, który może potrwać od kilku miesięcy do nawet dwóch lat. Wszystko zależy od tego, na jakim etapie znajduje się sprawa oraz jakie czynności muszą zostać wykonane, aby doprowadzić do fizycznego usunięcia lokatora z mieszkania.
Pierwszym krokiem jest wysłanie przez właściciela (najczęściej gminę) wypowiedzenia umowy najmu i wezwanie do dobrowolnej wyprowadzki w terminie 3 miesięcy. Jeśli lokator nadal zajmuje lokal, sprawa trafia do sądu z pozwem o eksmisję. Postępowanie sądowe trwa zwykle od 2 do 6 miesięcy, po czym sąd wydaje nakaz eksmisji.
Kolejny etap to postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika, który stara się doprowadzić do dobrowolnego opuszczenia lokalu. Może ono potrwać od 1 do 3 miesięcy. Jeśli eksmisja nadal nie doszła do skutku, komornik ustala termin eksmisji przymusowej, na którą wzywana jest policja. Cały proces od pierwszego wezwania do fizycznego usunięcia lokatora trwa zwykle od 6 miesięcy do 2 lat.
Czynniki wpływające na długość procesu eksmisji
Na czas trwania eksmisji wpływa kilka czynników. Im sprawniej prowadzone jest postępowanie i współpraca pomiędzy stronami i organami, tym szybciej można doprowadzić do wykonania eksmisji. Opóźnienia mogą wynikać m.in. z:
- przewlekłości postępowania sądowego i egzekucyjnego,
- nieobecności lokatora i konieczności powtórnego doręczania pism,
- stosowania przez lokatora środków opóźniających (zażalenia, wnioski itp.),
- braku możliwości zapewnienia lokalu socjalnego przez gminę.
Im więcej takich przeszkód, tym bardziej eksmisja się wydłuża. Dlatego ważna jest sprawna współpraca wszystkich organów i podmiotów zaangażowanych w procedurę eksmisyjną.
Kiedy sąd może orzec eksmisję z mieszkania własnościowego?
Eksmisja z mieszkania własnościowego może mieć miejsce, gdy lokatorzy utracili tytuł prawny do zamieszkiwania w danym lokalu. Najczęstsze przypadki, kiedy sąd orzeka eksmisję z mieszkania własnościowego to:
- Rażące naruszenie obowiązków lokatora, np. zaleganie z opłatami czynszowymi za co najmniej trzy pełne okresy płatności mimo uprzedzenia na piśmie o zamiarze wypowiedzenia, dewastacja mieszkania, itp.
- Wygaśnięcie tytułu prawnego, np. na skutek śmierci najemcy lokalu lub wypowiedzenia umowy najmu.
- Zasiedzenie lokalu - gdy właściciel odzyskał prawo do lokalu po bezumownym korzystaniu z niego przez lokatora przez ponad 10 lat.
- Podnajem lokalu bez zgody właściciela.
Bez tytułu prawnego dalsze zamieszkiwanie w lokalu jest bezprawne i stanowi podstawę do żądania eksmisji przez właściciela nieruchomości. Ważne jest jednak, aby wcześniej wezwać lokatora do opuszczenia i wydania lokalu dobrowolnie.
Tryb eksmisji z lokalu własnościowego
Sam przebieg eksmisji z lokalu własnościowego nie różni się znacząco od eksmisji z lokalu komunalnego. Właściciel kieruje pozew o eksmisję do sądu rejonowego, który bada legalność zajmowania lokalu i wydaje wyrok eksmisyjny. Następnie wszczynane jest postępowanie egzekucyjne prowadzone przez komornika. Może ono zakończyć się dobrowolnym opuszczeniem lokalu lub przymusową eksmisją.
W jakich sytuacjach można dostać lokal socjalny po eksmisji?
Osobom eksmitowanym przysługuje lokal socjalny tylko w określonych przypadkach. Zgodnie z prawem do lokalu socjalnego uprawnieni są lokatorzy spełniający łącznie trzy warunki:
- Nie posiadają tytułu prawnego do innego lokalu, np. własności, najmu.
- Średni miesięczny dochód gospodarstwa domowego w przeliczeniu na członka z ostatnich 3 miesięcy nie przekracza 175% kwoty najniższej emerytury (w 2023 r. 1531 zł).
- Zostali objęci eksmisją z lokalu, w którym zamieszkiwali na podstawie tytułu prawnego, np. umowy najmu.
Gmina ma obowiązek dostarczyć lokal socjalny osobom spełniającym te warunki. Odmowa narusza prawo do pomocy ze strony władz publicznych, zagwarantowane w Konstytucji RP.
Kiedy nie przysługuje lokal socjalny?
Lokalu socjalnego nie przyznaje się osobom:
- które weszły do lokalu bez tytułu prawnego, np. po samowolnym zajęciu mieszkania,
- mającym zasądzone prawomocnym wyrokiem eksmisję z powodu rażącego naruszenia obowiązków lokatora,
- posiadającym tytuł prawny do innego lokalu lub budynku mieszkalnego.
Te osoby mogą zostać eksmitowane bez prawa do lokalu socjalnego, co oznacza ryzyko bezdomności. Dlatego warto dbać o swój tytuł prawny do zajmowanego lokalu.
Co się dzieje z rzeczami po egzekucji eksmisji przez komornika?
Po przeprowadzeniu eksmisji komornik sporządza protokół, w którym dokładnie określa jakie rzeczy znajdowały się w lokalu. Następnie postępuje z nimi w określony sposób:
- Rzeczy nieulegające szybkiemu zepsuciu przekazuje się eksmitowanemu lub osobie przez niego upoważnionej.
- Jeśli eksmitowany odmawia zabrania rzeczy - trafiają one do magazynu. Koszt przechowania ponosi właściciel rzeczy.
- Rzeczy łatwo psujące się mogą zostać zutylizowane lub przekazane na cele charytatywne.
- W uzasadnionym przypadku rzeczy nieodebrane mogą zostać sprzedane przez komornika, a pieniądze przekazane właścicielowi po potrąceniu kosztów.
Ważne, aby jak najszybciej odebrać swoje rzeczy i nie dopuścić do ich zepsucia lub utraty. W przeciwnym razie trzeba będzie pokryć koszty przechowania lub w ogóle można je stracić.
Gdzie trafiają osoby eksmitowane bez prawa do lokalu socjalnego?
Osoby eksmitowane bez prawa do lokalu zastępczego znajdują się w bardzo trudnej sytuacji. Często ich jedyną opcją jest bezdomność, ponieważ gminy nie zawsze dysponują wystarczającą liczbą miejsc w noclegowniach czy schroniskach. Taka osoba może:
- Zamieszkać u rodziny lub znajomych - jeśli jest taka możliwość.
- Szukać komercyjnego zakwaterowania, np. wynająć pokój.
- Zwrócić się do Ośrodka Pomocy Społecznej o przyznanie miejsca w noclegowni lub schronisku dla bezdomnych.
- Zamieszkać w swoim samochodzie lub prowizorycznym szałasie.
Niestety, częstym finałem eksmisji bez prawa do lokalu socjalnego jest życie na ulicy i uzależnienie od pomocy społecznej. Dlatego tak ważne jest dbanie o swój tytuł prawny do zajmowanego lokalu.
Jakie koszty ponosi eksmisja z lokalu własnościowego?
Eksmisja z lokalu własnościowego to kosztowny proces, którego ciężar finansowy ponoszą zarówno eksmitowany, jak i właściciel nieruchomości. Do typowych kosztów należą:
- Opłata sądowa od pozwu - obecnie 300 zł.
- Wynagrodzenie komornika za przeprowadzenie eksmisji - ok. 200-300 zł.
- Koszty zabezpieczenia lokalu oraz transportu i przechowania rzeczy - od kilkuset do kilku tysięcy zł w zależności od ilości rzeczy.
- Ewentualna opłata za czasowe zastępcze pomieszczenie.
- W przypadku opróżniania lokalu z rzeczy - koszt wywozu i utylizacji odpadów.
Dodatkowo eksmisja oznacza dla właściciela stratę przychodów z czynszu do czasu ponownego wynajmu lokalu. Dlatego lepiej unikać sytuacji prowadzących do eksmisji i polubownie rozwiązywać spory z lokatorami.
Podsumowanie
Proces eksmisji z mieszkania, choć ostateczny, jest etapowy i może potrwać od kilku miesięcy do nawet dwóch lat. Wszystko zależy od tego, jak sprawnie i zdecydowanie działają poszczególne organy i na ile lokator stosuje środki opóźniające. Im mniej przeszkód proceduralnych, tym szybciej można przeprowadzić eksmisję.
Aby uniknąć eksmisji z lokalu własnościowego, należy przestrzegać warunków umowy najmu i na bieżąco regulować opłaty. W przypadku kłopotów finansowych lepiej z wyprzedzeniem porozumieć się z właścicielem. Samowolne zajęcie lokalu lub rażące naruszenie obowiązków niemal zawsze prowadzi do wszczęcia procedury eksmisyjnej.
Prawo do lokalu socjalnego przysługuje tylko niektórym kategoriom osób eksmitowanych. Jeśli ktoś nie kwalifikuje się do otrzymania lokalu zastępczego, musi samodzielnie zadbać o dach nad głową. W przeciwnym razie grozi mu bezdomność.
Eksmisja pociąga za sobą poważne koszty, które ponoszą zarówno lokator, jak i właściciel nieruchomości. Dlatego tak ważne jest polubowne rozwiązywanie sporów lokalowych jeszcze przed eskalacją konfliktu.
Tagi
Udostępnij artykuł
